برای داشتن دندان‌های سالم، باید از ۱۵ عادت ناسالم که دندان‌های شما را نابود می‌کنند دوری کنید. خوردن نوشیدنی اسیدی، نخوردن آب کافی و دندانقروچه، از عوامل اصلی آسیب هستند. در این مطلب یاد می‌گیرید چطور با تغییر رفتار از خرابی دندانها جلوگیری کنید. راه‌های اصلاحی شامل مراقبت روزانه و حذف عادات ناسالم دندان است. با روش‌های ساده، پوسیدگی کاهش می‌یابد و لبخندی سالم حفظ میشود. بهتر است توضیحات بیشتر را در سایت دندانپزشکی زینتی مطالعه کنید تا گام بعد را بردارید.
بررسی علمی عادات ناسالم دندان و پیامدهای آن بر سلامت دهان
بیشتر مردم فکر می‌کنند آسیب دندان فقط به خوردن شیرینی یا مسواک‌نزدن مربوط است، اما بسیاری از رفتارهای کوچک روزانه هم به‌مرور دندانها را خراب می‌کنند. عادات ناسالم دندان مثل جویدن یخ، سیگارکشیدن یا مصرف زیاد نوشابه، باعث ترک‌های ریز در سطح دندان و آسیب به مینای سخت آن می‌شوند. این ترک‌ها ابتدا دیده نمی‌شوند؛ ولی بعد باعث درد و پوسیدگی می‌شوند.
مطالعات نشان داده‌اند که تقریباً ۱۰۰ درصد بزرگسالان در دنیا دست‌کم یک‌دندان خراب دارند و حدود ۳۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال همه دندان‌های طبیعی خود را ازدست‌داده‌اند. این اعداد نشان میدهد که رفتارهای ساده روزانه چقدر می‌توانند خطرناک باشند. اگر دنبال بهترین دندانپزشکی زیبایی برای ترمیم شکستگی یا لکه‌های دندان هستید، بهتر است بدانید پیشگیری همیشه از درمان ارزان‌تر است. هزینه عصب‌کشی و کارهای ترمیمی بسیار بیشتر از مراقبت درست روزانه است.
نقش مینای دندان در برابر تخریب ناشی از عادات ناسالم دندان
مینای دندان سخت‌ترین بخش بدن انسان است، اما در برابر فشارهای زیاد دوام زیادی ندارد. اگر زیاد چیزهای خیلی داغ یا خیلی سرد بخوریم یا چیزهای سخت بجویم، مینا آسیب می‌بیند. وقتی این قسمت نازک شود، لایه داخلی دندان در معرض باکتری و اسید قرار می‌گیرد و درد و حساسیت ایجاد میشود.
با رعایت روش‌های ساده مانند استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید، نوشیدن آب کافی و کاهش نوشیدنی‌های گازدار، می‌توان از مینای دندان مراقبت کرد. اگر عادات مخرب دندان را کم کنیم، مینا فرصت بیشتری برای محافظت از دندانها خواهد داشت.
واکنش شیمیایی نوشیدنی‌های شیرین و اسیدی در تسریع پوسیدگی دندان
نوشیدنی‌های خیلی شیرین یا اسیدی مثل نوشابه و آب‌میوه صنعتی، محیط دهان را اسیدی می‌کنند. این اسید مینای دندان را کم‌کم حل کرده و پوسیدگی را شروع می‌کند. هر بار که مواد شیرین مصرف می‌کنیم، سطح دندان حدود ۲۰ دقیقه در معرض اسید قرار دارد. اگر روزی چند بار نوشابه بخوریم، دندانها تقریباً تمام روز در خطر هستند.
راه ساده جلوگیری، نوشیدن آب بعد از نوشابه و کم‌کردن دفعات مصرف است. این کار کمک می‌کند اثر اسید کمتر شود و دهان به حالت طبیعی برگردد. با همین کارهای کوچک میشود از عادات ناسالم دندان پیشگیری کرد و دندانها را سالم نگه داشت.
فهرست ۱۵ عادت ناسالم دندان که سلامت دهان را در خطر قرار میدهند
بعضی از رفتارهای ساده روزمره می‌توانند دندانها را به‌مرور ضعیف کنند. شناخت این عادات ناسالم دندان، اولین گام برای مراقبت بهتر از دهان است. در ادامه چند مورد از مهم‌ترین عادتهای آسیب‌زا را می‌بینید:
- جویدن یخ باعث ترک‌های ریز و درد در دندان میشود.
- ورزش بدون محافظ دهان احتمال شکستگی دندان را زیاد می‌کند.
- جویدن اشیای سخت مثل مداد یا خودکار باعث لب‌پریدگی دندان است.
- تخمه شکستن زیاد مینای دندان را ساییده و شکننده می‌کند.
- خوراکی‌های چسبناک و قندی، پلاک و پوسیدگی ایجاد می‌کنند.
- سیگار رنگ دندان را تغییر داده و لثه را ضعیف می‌کند.
- نوشابه‌های گازدار مینای دندان را نرم می‌کنند.
- دندانقروچه در خواب باعث ساییدگی و درد فک میشود.
- نخ دندان نکشیدن باعث ماندن پلاک بین دندانها می‌گردد.
- غذاخوردن قبل از خواب بدون مسواک باعث اسیدی شدن دهان میشود.
- نخوردن فلوراید مقاومت دندانها را کم می‌کند.
- خوردن ناگهانی خوراکی‌های خیلی گرم و سرد باعث درد عصبی میشود.
- استفاده از دندانها برای باز کردن بسته‌ها ترک ایجاد می‌کند.
- رژیم غذایی بدون ویتامین دندانها را ضعیف می‌کند.
- کم نوشیدن آب دهان را خشک کرده و باکتریها را زیاد می‌کند.
استفاده غیرصحیح از دندانها برای باز کردن بسته‌ها و جویدن اشیای سخت
دندان ابزار باز کردن بسته نیست. فشار زیاد هنگام گاززدن چیزی سخت یا باز کردن در بطری، ممکن است باعث شکستن یا ترک دندان شود. ترک‌های ریز در مینا اول دیده نمی‌شوند، اما بعدها باعث درد شدید می‌گردند. این یکی از رایج‌ترین عادات مخرب دندان در میان جوانان است. برای جلوگیری از آسیب، کارهای زیر به شما کمک می‌کنند:
- از قیچی یا ابزار برای باز کردن بسته‌ها استفاده کنید.
- به‌جای جویدن اشیای سخت، آدامس بدون قند بجوید تا دهان مرطوب بماند.
- گاهی به دندانپزشک بروید تا ترک‌های کوچک زودتر دیده شوند.
- از فشار زیاد روی دندان هنگام تمرکز یا اضطراب خودداری کنید.
راهکارهای تخصصی برای اصلاح و پیشگیری از عادات ناسالم دندان
اصلاح عادات ناسالم دندان فقط با مراقبت روزانه ممکن است. کارهای ساده‌ای مثل استفاده از نخ دندان، نوشیدن آب بعد از غذا و مراجعه منظم به دندانپزشک، خیلی از مشکلات را پیش از شروع متوقف می‌کنند. پژوهش‌های تازه نشان داده‌اند که استفاده از ترکیب فلوراید و فناوری نانوسیلر (Nano-sealer) در دهان‌شویه‌ها مقاومت دندان را تا ۲۵ درصد بیشتر می‌کند. همچنین کسانی که دو بار در روز نخ دندان می‌کشند، ۳۵ درصد کمتر دچار خرابی دندان می‌شوند. برای حفظ سلامت دهان، این پیشنهادها را دنبال کنید:
- خمیردندان فلوراید دار برای تقویت مینا استفاده کنید.
- بعد از خوردن خوراکی شیرین، آب بنوشید تا باکتریها کمتر شوند.
- عادات مخرب دندان مثل دندانقروچه را کم کنید.
- هر ۶ ماه یک‌بار برای چکاپ و جرم‌گیری دندان بروید.
اصول مراقبت روزمره برای پیشگیری از پوسیدگی و خرابی دندانها
مراقبت روزانه مهم‌ترین کار برای جلوگیری از پوسیدگی است. اگر هر روز درست از دندانها مراقبت کنیم، پوسیدگی و درد به سراغمان نمی‌آید. با چند کار ساده می‌توان دندان‌های سالم و زیبا داشت. در ادامه چند اصل مهم را می‌بینی:
- روزی دو بار با خمیردندان فلوراید دار مسواک بزنید.
- نخ دندان هر روز برای پاک‌کردن باقی‌مانده غذا استفاده کنید.
- خوراکی‌های سالم مثل لبنیات و سبزی‌های برگ‌دار بخورید.
- نوشابه و خوراکی‌های خیلی شیرین را کم کنید.
- دهانشویه ضدعفونی‌کننده برای پاک‌سازی باکتریها استفاده کنید.
- هر ۶ ماه یک‌بار دندانپزشک دندان‌های شما را بررسی کند.
جمع‌بندی
هر روز رفتارهایی انجام می‌دهیم که بدون توجه، دندانها را ضعیف می‌کنند. عادات ناسالم دندان مانند مصرف نوشابه و آب‌میوه صنعتی، مینای دندان را نرم کرده و پایه پوسیدگی را می‌سازند. همچنین دندانقروچه یا باز کردن بسته با دندان، ساختار سخت دندان را می‌شکند و هزینه‌های درمانی سنگینی در پی دارد. در مسیر اصلاح رفتار، لازم است آگاهانه عادات مخرب دندان را حذف و رفتارهای مفید را جایگزین کنیم. این کار با آموزش ساده مثل رعایت دمای مناسب غذا، نوشیدن آب پس از خوردن خوراکی اسیدی و مراجعه منظم به متخصص دهان ممکن میشود. دندانها سرمایه مادام‌العمر ما هستند و استفاده از دهانشویه فلوراید دار، به طور طبیعی مقاومت آن‌ها را افزایش میدهد. راهنمای گام‌به‌گام این مراقبت‌ها را در وب‌سایت دندانپزشکی زینتی بخوانید و برنامه پیشگیری خود را از امروز آغاز کنید.
سؤالات متداول
۱. آیا استفاده زیاد از دهانشویه میتواند مضر باشد؟
استفاده بیش از حد از دهانشویههای حاوی الکل ممکن است باعث خشکی دهان شود. خشکی دهان رشد باکتریها را زیاد کرده و احتمال پوسیدگی را افزایش میدهد.
۲. چطور دندانقروچه شبانه را کنترل کنیم؟
استفاده از محافظ دهان، کاهش استرس و تمرینات آرامسازی قبل از خواب بهترین روشها هستند. این اقدامات فشار روی مینای دندان را کاهش میدهند.
۳. آیا فلوراید واقعاً برای دندانها مفید است؟
بله، فلوراید باعث تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی میشود. مصرف روزانه خمیردندان فلوراید دار میتواند احتمال خرابی دندانها را تا ۴۰ درصد کم کند.