دندانهای شیری نخستین مجموعهای هستند که نقش مهمی در تغذیه و گفتار کودک دارند. مراحل رشد دندان کودکان معمولا از ۶ تا ۳۰ ماهگی با رویش دندانهای شیری آغاز میشود. رشد دندانهای دائمی نیز از سن ۶ سالگی شروعشده و تا پایان دوران نوجوانی ادامه دارد. این مقاله به شما کمک میکند تا ترتیب طبیعی رویش دندانها و عوامل موثر بر سلامت دهان کودک را بشناسید. همچنین، نکات کاربردی برای مراقبت از دندانها و پیشگیری از مشکلات احتمالی در آینده ارائهشده است. برای توضیحات بیشتر، ادامه مطالب را در سایت دندان پزشکی زینتی دنبال کنید.
روند مراحل رشد دندان کودکان از شکلگیری تا درآمدن آنها
رشد دندانها از زمان جنینی شروع میشود. در هفته ششم بارداری، سلولهای لثه کمکم شکل اولیه دندان را ایجاد میکنند. در این مرحله، مینای دندان و عاج که برای محافظت و استحکام دندان مهم هستند، شروع به ساخت میکنند. در پایان دوره جنینی، همه جوانههای دندانهای شیری در زیر لثهها تشکیلشدهاند.
تعداد این دندانها ۲۰ عدد است و در حدود ۶ تا ۱۲ ماهگی شروع به بیرون آمدن میکنند. معمولا اولین دندانها روی فک پایین دیده میشوند. برای حفظ سلامت دندان کودک، مادران باردار بهتر است در دوران بارداری به متخصصان دندانپزشکی مراجعه کنند. دندانپزشکان مجربی مانند بهترین دندانپزشکی زیبایی با توصیههای مفید، از مشکلات احتمالی در شکلگیری دندانهای کودک پیشگیری میکنند.
زمانبندی و ترتیب درآمدن دندانهای شیری در دوران کودکی
سن درآمدن دندان شیری معمولا از ۶ ماهگی در کودکان ظاهر میشوند. ابتدا، دندانهای جلویی فک پایین به نام دندانهای مرکزی شروع به رویش میکنند که این اتفاق میان ۶ تا ۱۰ ماهگی رخ میدهد. پس از آن، دندانهای جلویی فک بالا بین ۸ تا ۱۲ ماهگی بیرون میآیند.
بعد از آن، بهتدریج دندانهای جانبی و سپس دندانهای آسیاب شیری رشد میکنند. تا سن ۳۰ ماهگی، همه ۲۰ دندان شیری کودک شامل دندانهای جلویی، نیشها و دندانهای آسیاب باید رشد کرده باشند. البته گاهی ترتیب رویش در کودکان متفاوت است، اما روند کلی تقریبا مشابه است.
این مراحل جزو مهمترین بخشهای مراحل رشد دندان کودکان هستند. والدین بهتر است هنگام مشاهده اولین دندان کودک، برای بررسی سلامت دهان و دندان کودک به دندانپزشک مراجعه کنند. کلینیکهای معتبر، مانند کلینیک دندانپزشکی فرمانیه، خدمات تخصصی ارائه میدهند تا مراقبتهای لازم از دندانهای فرزندتان انجام شود.

تفاوتهای کلیدی میان دندانهای شیری و دائمی
دندانهای شیری و دائمی در ابعاد، ترکیبات و استحکام فرق دارند. دندانهای شیری کوچکتر و نرمتر هستند و مینای نازکتری دارند. این ویژگیها باعث میشود دندانهای شیریرنگ روشنتری داشته باشند؛ اما دندانهای دائمی بزرگتر و محکمترند و کاربرد دائمی در زندگی دارند. این دندانها از لحاظ تعداد هم متفاوت هستند.
کودکان ۲۰ دندان شیری دارند که بین سنین ۶ تا ۱۲ سالگی با ۳۲ دندان دائمی جایگزین میشوند. دندانهای دائمی همچنین شامل دندانهای عقل هستند که رشدشان معمولا در جوانی تکمیل میشود. شناخت این تفاوتها کمک میکند والدین مراقبت مناسبی از دندانهای کودکانشان داشته باشند و برای رشد سالم دندانها اقداماتی پیشگیرانه انجام دهند.
تاثیر دندانهای شیری بر رشد، غذای خوردن و گفتار کودک
دندانهای شیری نقش بسیار مهمی در تغذیه و رشد کودک دارند. بهعنوانمثال، کودکی که دندان پیشین خود را زودتر از حد معمول ازدستداده باشد، ممکن است نتواند غذاهای جویدنی مصرف کند. این محدودیت تغذیهای باعث میشود برخی مواد مغذی لازم به بدن کودک نرسد و رشد او دچار مشکل شود.
علاوه بر این، مراحل رشد دندان کودکان شامل تاثیر دندانهای شیری بر گفتار نیز هست، زیرا این دندانها به صحبت کردن کمک میکنند. همچنین دندانهای شیری با حفظ فضای لازم برای دندانهای دائمی تاثیر مثبتی در تراز آنها دارند. والدین باید با استفاده از مسواکهای مناسب و مراجعه منظم به دندانپزشک، از سلامت دندانهای فرزندانشان مراقبت کنند و مشکلات آینده را کاهش دهند.

بررسی زمانبندی و ترتیب افتادن دندانهای شیری در کودکان
افتادن دندانهای شیری معمولا از سن ۶ سالگی شروع میشود و تا ۱۲ سالگی ادامه دارد. این فرآیند از دندانهای جلویی فک پایین آغاز شده و سپس به باقی دندانها میرسد. برای آشنایی بیشتر به ترتیب افتادن و رویش دندانها ، به موارد زیر توجه کنید:
- دندانهای پیشین مرکزی فک پایین: رویش از ۶ تا ۱۰ ماهگی، افتادن در ۶ تا ۷ سالگی
- دندانهای پیشین مرکزی فک بالا: رویش از ۸ تا ۱۲ ماهگی، افتادن در ۷ تا ۸ سالگی
- دندانهای نیش فک بالا و پایین: رویش از ۱۶ تا ۲۳ ماهگی، افتادن در ۹ تا ۱۲ سالگی
- دندانهای آسیاب اول فک بالا و پایین: رویش از حدود ۱۳ تا ۱۹ ماهگی، افتادن در ۹ تا ۱۱ سالگی
- دندانهای آسیاب دوم فک بالا و پایین: رویش از ۲۵ تا ۳۳ ماهگی، افتادن در ۱۰ تا ۱۲ سالگی
جمعبندی
مراحل رشد دندان کودکان از دوره نوزادی آغاز میشود و تا سالهای پایانی نوجوانی ادامه دارد. دندانهای شیری که بین ۶ ماهگی تا ۳ سالگی رشد میکنند، پایهگذار سلامت دهان و فک کودک هستند. پس از سن ۶ سالگی، این دندانها جای خود را به دندانهای دائمی میدهند که تا پایان دوران نوجوانی تکمیل میشوند. رشد مناسب دندانها به سلامت فک و دهان وابسته است.
والدین باید موارد بهداشتی مانند تمیز کردن لثه در سنین کم، استفاده از مسواک مناسب و کاهش خوراکیهای مضر را جدی بگیرند. همچنین ویزیتهای منظم دندانپزشکی از سن ۶ سالگی به بعد باعث بهبود سلامت دندانهای کودکان خواهد شد. برای راهنماییهای بیشتر در مورد این تغییرات و مراقبتهای مربوطه، بقیه مقالات دندانپزشکی زینتی را مطالعه کنید. با گامهای ساده، بهترین مراقبت را برای فرزندتان فراهم کنید.
سوالات متداول
۱.سن شروع رویش دندانهای شیری چیست و آیا تاخیر در این فرایند طبیعی است؟
دندانهای شیری معمولا بین ۴ تا ۱۰ ماهگی ظاهر میشوند. تاخیر تا ۱۵ ماهگی معمولا طبیعی است و به ژنتیک کودک بستگی دارد.
۲.چرا حفظ دندانهای شیری مهم است؟
دندانهای شیری فضای مناسب برای دندانهای دائمی ایجاد میکنند. افتادن زودهنگام آنها باعث تغییر جای دندانهای دائمی و مشکلات گوارشی میشود.
۳.چه زمانی دندانهای شیری شروع به افتادن میکنند؟
دندانهای شیری حدودا از ۶ سالگی شروع به لق شدن و افتادن میکنند. این روند تا ۱۲ سالگی ادامه دارد و جای خود را به دندانهای دائمی میدهند.